Në shoqërinë e sotme moderne, ne jemi të ekspozuar ndaj kimikateve të panumërta çdo ditë. Nga ushqimet që hamë, tek produktet që përdorim. A e dini se mesatarisht, gratë përdorin rreth 12 produkte të kujdesit personal çdo ditë, duke e ekspozuar veten ndaj më shumë se 160 përbërës kimikë?​ Fatkeqësisht, këto kimikate janë bërë pjesë e pandashme e jetës sonë. Xenoestrogjenet janë një klasë e këtyre kimikateve që mund të dëmtojnë ekuilibrin tonë hormonal duke imituar hormonet e prodhuara në trup, duke kontribuar kështu drejtpërdrejt në një sërë kushtesh të lidhura me hormonet.​

Çfarë janë ksenoestrogjenet?

Ksenoestrogjenet janë një klasë e kimikateve përçarëse endokrine (EDC) që mund të jenë kimikate sintetike ose natyrale që mund të imitojnë ose prishin veprimet e estrogjenit në trup. Ato mund të lidhen me receptorët e estrogjenit në trup dhe të ndërhyjnë në funksionimin normal të sistemit endokrin, duke rezultuar në efekte negative në fertilitetin e meshkujve dhe femrave, zhvillimin e gjirit, kanceret e varura nga hormonet, ekuilibrin hormonal, funksionin e sistemit nervor, shëndetin e tiroides, metabolizmin, dhe obeziteti.​ EDC-të jo vetëm që mund të prekin individin e ekspozuar, por edhe gjeneratat e tyre të mëvonshme.​

 

Burimet e ksenoestrogjeneve

Estrogjeni është përgjegjës për disa funksione, për shembull, rregullimin e cikleve menstruale, rregullimin e rezervave të yndyrës dhe mbështetjen e humorit, ndërsa progesteroni kryesisht lehtëson dhe mban një shtatzëni të qëndrueshme dhe mbështet zhvillimin embrional. Ai gjithashtu kryen funksione të tjera më të gjera, nga të qenit pararendës i hormoneve të tjera si kortizoli ose aldosteroni, tek mbështetja e presionit të gjakut dhe humorit dhe kundërbalancimi i efektit proliferativ dhe inflamator të estrogjenit.

• Plastika: Bisphenol A (BPA), që gjendet zakonisht në shishe plastike dhe kontejnerë ushqimor, është një ksenoestrogjen i njohur. Mund të rrjedhë në ushqim dhe pije, veçanërisht kur ekspozohet ndaj nxehtësisë ose kushteve acidike. Zgjedhja e kontejnerëve prej qelqi ose çeliku inoks mund të ndihmojë në uljen e ekspozimit.
• Pesticidet: Shumë pesticide të përdorura në bujqësinë konvencionale përmbajnë komponime ksenoestrogjene. Konsumimi i produkteve organike mund të minimizojë ekspozimin ndaj këtyre kimikateve.
• Produktet e kujdesit personal: Disa kozmetikë, shampo, locione dhe aroma përmbajnë ftalate dhe parabenë, të cilët mund të veprojnë si ksenoestrogjene. Këshillohet të zgjidhni produkte të kujdesit personal natyral ose organik pa këto kimikate.
• Mishi dhe bulmeti: Mishi konvencional dhe produktet e qumështit mund të përmbajnë hormone të mbetura të administruara në bagëti. Zgjedhja e produkteve shtazore organike ose pa hormone mund të ndihmojë në minimizimin e ekspozimit.

• Mjekimi: Hormonet në pilulat kontraceptive orale (OCP) dhe terapia zëvendësuese hormonale (HRT). Këto gjithashtu mund të varfërojnë lëndët ushqyese jetike si vitaminat B dhe magnezi. Nëse jeni duke marrë ilaçe hormonale, është e rëndësishme që të plotësoni lëndë ushqyese shtesë për të kapërcyer këto varfërime dhe gjithashtu për të ndihmuar detoksifikimin e shëndetshëm të hormoneve.
• Ndotës të mjedisit: Ndotësit industrialë si bifenilët e poliklorur (PCB) dhe dioksinat janë identifikuar si ksenoestrogjene. Këta ndotës shpesh gjenden në ujë, tokë dhe ajër të kontaminuar.

Ndikimi në shëndetin hormonal

Duke rritur sintezën e estrogjenit dhe duke imituar aktivitetin e estrogjenit, ksenoestrogjenet mund të kenë ndikim të gjerë në trup dhe janë lidhur me një sërë problemesh të lidhura me hormonet, duke përfshirë:

-Steriliteti: Te femrat, ksenoestrogjenet janë treguar të zvogëlojnë rezervën e vezoreve, ndërsa te meshkujt mund të zvogëlojnë numrin e spermës dhe lëvizshmërinë e spermës.
–Sindroma Premenstruale (PMS): Ksenoestrogjenet janë shoqëruar me ashpërsinë e shtuar të simptomave të PMS për shkak të rregullimit të estrogjenit.
-Endometrioza: Xenoestrogjenet mund të nxisin rritjen dhe zhvillimin e lezioneve endometriotike, duke përkeqësuar simptomat dhe inflamacionin e lidhur me gjendjen.​
-Kanceri: Ekspozimi kumulativ ndaj ksenoestrogjeneve me kalimin e kohës mund të rrisë rrezikun e kancereve të lidhura me hormonet si kanceri i gjirit, vezoreve dhe kancerit të endometrit.

 

JA DISA PRODUKTE QË NDIHMOJNË NË ELEMINIMIN E TOKSINAVE NGA TRUPI DHE MIRËMBAJTJEN E PËRGJITHSHME TË SHËNDETIT:

CYTOPROTECT KIDNEYS

CytoProtect® Kidneys është një formulë me përbërës botanike që përmban Uva-ursi, hithra, mustaqe misri, bisht kali, golden rod dhe boronicë për mbështetjen e shëndetit të veshkave.

NAC (N-ACETYL CYSTEINE)

NAC është një formë shumë e qëndrueshme dhe e disponueshme bio e aminoacidit cisteinë. L-cisteina është e nevojshme për të mbështetur prodhimin e glutationit; antioksidanti ‘master’ më i fuqishëm i trupit. NAC ndihmon për të rimbushur nivelet e glutationit në trup.

NUTRISORB® METHYL B COMPLEX

Vitamina të lëngshme B në një bazë uji të thjeshtë, të pastruar, për mbështetjen e sistemit nervor dhe prodhimin e hormoneve, mbështet energjinë, shëndetin mendor dhe mirëqenien.

 

 

Detoksifikimi i ksenoestrogjeneve

Nëpërmjet reaksioneve komplekse biokimike, trupi ynë neutralizon dhe eliminon kimikatet e dëmshme, si dhe substancat e prodhuara në trup, duke përfshirë hormonet tona. Hormonet seksuale të tilla si estrogjeni, progesteroni dhe testosteroni, duhet të zbërthehen dhe eliminohen në mënyrë efikase pasi të kenë përfunduar funksionin e tyre. Ekspozimi i lartë ndaj ksenoestrogjeneve, krijon një ngarkesë të tepruar të estrogjenit që ushtron presion shtesë në rrugët e detoksifikimit. Kjo mund të rrisë rrezikun e kushteve të varura nga estrogjeni si endometrioza, fibroidet, PMS dhe të zvogëlojë efikasitetin e këtyre rrugëve krejtësisht.

Proceset e përfshira në detoksifikimin e hormoneve dhe ksenoestrogjeneve përfshijnë metilimin, glukuronidimin, sulfimin dhe konjugimin e glutationit. Këto mbështeten në lëndë ushqyese të shumta, duke përfshirë vitaminat B, veçanërisht folatin (në formën e metilfolatit) dhe B12, squfurin (p.sh. si N-acetil cisteinë ose kimikate bimore që gjenden në perimet kryqëzuese si brokoli), vitaminën B5 dhe acidin glukarik (që gjendet në suplemente si Kalcium-D-Glukarat), glutathione dhe selen, ndër të tjera. Është e qartë se është një proces shumë i varur nga lëndët ushqyese dhe çdo varfërim mund të ndërhyjë në efikasitetin e detoksifikimit tonë.

Megjithatë, ka edhe faktorë të tjerë që mund të ndërhyjnë në këtë proces jetësor, disa prej tyre janë toksina të tjera nga ndotja e ajrit, barnat me recetë, ushqimet e pjekura në skarë, pirja e duhanit, alkooli, si dhe gjenetika jonë. Disa prej nesh mund të kenë variante në gjenet kryesore që kontrollojnë detoksifikimin, që do të thotë se ato mund të jenë më të ngadalta dhe më pak efikase në përpunimin e hormoneve dhe toksinave, duke i bërë ata individë më të prirur ndaj çekuilibrave hormonalë dhe dëmtimeve të shkaktuara nga toksinat. Variantet më të zakonshme të gjeneve përfshijnë gjenet COMT (Catekol O-metiltransferaza) dhe MTHFR (metilentetrahidrofolat reduktaza), të cilat janë përgjegjëse për metilimin dhe kërkojnë një furnizim të bollshëm të folatit, vitaminës B2, B12 dhe magnezit në veçanti.

Testimi gjenetik mund të kryhet për të zbuluar nëse ka ndonjë variacion gjeni, megjithatë në përgjithësi të gjithë do të përfitojnë nga reduktimi i ekspozimit ndaj ksenoestrogjenit dhe mbështetja e detoksifikimit.

 

UDHËZIME

• Përdorni kozmetikë natyrale dhe organike për të shmangur parabenet, ftalatet dhe komponimet e tjera që mund të veprojnë si estrogjen në trup, duke prishur ekuilibrin hormonal.
• Shmangni ruajtjen e ushqimit në enë plastike ose përdorimin e filmit ngjitës që mund të përmbajë BPA.​ Madje edhe plastika pa BPA tani besohet se përmban disa kimikate.​ Përdorni qelq, qeramikë ose çelik inoks për ruajtjen e ushqimeve dhe pijeve dhe mikrovalën.
• Faturat e dyqaneve janë gjithashtu burimi kryesor i BPA.​ Njerëzit që trajtojnë shpesh faturat janë gjetur se kanë nivele të larta të BPA në urinën e tyre.​ Lini fatura të panevojshme dhe lani duart pas përdorimit.
• Filtro ujin tuaj. Mund të instaloni një filtër uji në rrjetin e furnizimit me ujë të shtëpisë ose të përdorni një filtër uji në banak.
• Mbështetni stresin me joga, leximin, meditimin dhe punën e frymëmarrjes. Stresi mund të ndërhyjë në detoksifikimin dhe gjithashtu varfëron shumë lëndë ushqyese jetike.

 

CYSTEINE COMPLEX

Kompleksi i cysteinës është një kombinim unik i lëndëve ushqyese të fuqishme duke përfshirë N-acetil cisteinë, acidin alfa lipoik dhe filizin e brokolit. Ofron një sërë lëndësh ushqyese dhe ekstrakte bimore të zgjedhura posaçërisht për mbështetjen e proçesit të detoksifikimit.

CLEANSE NUTRIPOWDER

Një përzierje e gjitha në një e ekstrakteve bimore dhe antioksidantë për të mbështetur procesin natyror eleminues të trupit, duke përfshirë gjemba qumështi, angjinare, shafran i Indisë, koriandër, klorela, brokoli dhe ushqyesve të tjerë.

CELERY SEED

Ekstrakt i farës së selinos me fuqi të lartë për të mbështetur procesin natyral eliminues/detoksifikues të trupit.

 

 

REKOMANDIME DIETIKE DHE USHQYESE

• Reduktoni kafeinën pasi mund të zvogëlojë aftësinë tuaj për të detoksifikuar.
• Shmangni ushqimet e tymosura, të skuqura thellë dhe të pjekura në skarë pasi ato ofrojnë nivele të larta të aminave aromatike heterociklike (HCA) dhe hidrokarbureve aromatike policiklike (PAH), të cilat janë EDC të fuqishme.

• Blini më shumë produkte organike, për të reduktuar ekspozimin tuaj ndaj pesticideve.​ Hani më shumë perime krucifere çdo ditë (p.sh. brokoli, lulelakra dhe lakra jeshile) të cilat janë burime të shkëlqyera të sulforafanit dhe mund të mbështesin detoksifikimin e ksenoestrogjeneve.

• Rritni marrjen e ushqimeve të pasura me prebiotikë si tërshëra, banania, angjinarja e Jeruzalemit, çikorja, për të mbështetur lëvizjet e rregullta të zorrëve për eliminimin e toksinave.
Suplement me vitamina B, qoftë në një multinutrient të mirë ose në një kompleks B. Kujdesuni për folatin në formën e metilfolatit, i cili është forma më efikase për të mbështetur rrugët e metilimit dhe glukuronidimit – rrugët kryesore për detoksifikimin e estrogjenit.

• Ekstraktet e rozmarinës dhe brokolit nxisin detoksifikimin e shëndetshëm të estrogjenit dhe reduktojnë metabolitët pro-inflamator dhe të dëmshëm, duke ndihmuar në eliminimin e shëndetshëm të estrogjenit dhe duke mbrojtur qelizat tona nga dëmtimi.​

• Çaji jeshil redukton estrogjenin në qarkullim dhe është një antioksidant i madh për të mbështetur detoksifikimin. Me ksenoestrogjenet dhe toksinat që janë të përhapura në mjedisin tonë, është e dobishme të dimë se mund të bëjmë shumë me dietën dhe stilin e jetesës për të reduktuar ekspozimin tonë dhe për të mbështetur detoksifikimin. Zbatimi i këshillave të dhëna për dietën dhe stilin e jetës do të jetë në dobi të fiziologjisë së të gjithëve, por në veçanti të atyre që kanë probleme para menstruacioneve, periodave ose fertilitetit.

 

ZEOLITE

Zeoliti është një mineral me një strukturë të ngjashme me kafaz i cili mund të bllokojë molekulat (toksinat, metalet e rënda) brenda tij për shkak të madhësisë së imët të grimcave të mikronizuara (më pak se 25 mikronë).

ORGANIC CHLORELLA

Një ushqim i ekuilibruar i përbërë nga karbohidrate natyrore, aminoacide thelbësore dhe acide yndyrore, vitamina dhe minerale dhe nukleotide unik, me vitaminë B12 të cilat kontribuojnë në funksionimin normal të sistemit imunitar dhe zvogëlon lodhjen.

ORGANIC SPIRULINA

Spirulina Organike e KIKI është një farë e rritur në fshatrat e largëta në kushte të kontrolluara larg të gjithë zhvillimit industrial, bujqësor dhe njerëzor, duke parandaluar çdo papastërti nga ndotësit e mjedisit.

 

 

 

SEA MOSS (IRISH), ORGANIC

100% myshk të pastër irlandez deti (Chondrus crispus), natyrisht i pasur në jod.

SEA KELP, ORGANIC – 90 VEGICAPS

Sea Kelp janë një nga burimet më të mira natyrore të jodit që ne kemi mundësi të marim sasinë e nevojshme ditore.

ORGANIC NATURE’S LIVING SUPERFOOD

Organic Nature’s Living Superfood është një suplement ushqimor i gjelbër që alkalizon. Ajo rrjedh nga një përzierje gjithëpërfshirëse e ushqimeve të plota, duke përfshirë perime alkalizuese te tokes e detit, mikro-alga, enzima dhe kultura bakteriale.

 

 

 

ALOE FEROX

Aloe Ferox rritet në shkretëtire në habitatin natyral pra nuk rritet në ferma. Kështu ka pastërtine më të lartë të mundshme pasi kurre nuk përdoren pesticide ose kimikate për ta kultivuar atë. 100% Natyrale, e pafiltruar.

LIQUID CHLOROPHYLL

• Ekstrakt i pastër i bimës së alfalfa
• I përshtatshëm për veganët dhe vegjetarianët
• Lëngu me bazë bimore
• Nuk ka konservantë ose ngjyrosës artificial
• Jo OMGJ
• Ideal për të eleminuar aromën e rëndë të gojës apo të djersës.

 

 

 Referencat:

-Exposures add up – Survey results | Environmental Working Group. Accessed July 3, 2023. https://www.ewg.org/news-insights/news/2004/12/exposures-add-survey-results 

-Katz TA, Yang Q, Treviño LS, Walker CL, Al-Hendy A. Endocrine-disrupting chemicals and uterine fibroids. Fertil Steril. 2016;106(4):967-977. doi:10.1016/J.FERTNSTERT.2016.08.023

-Déchaud H, Ravard C, Claustrat F, De La Perrière AB, Pugeat M. Xenoestrogen interaction with human sex hormone-binding globulin (hSHBG)1. Steroids. 1999;64(5):328-334. doi:10.1016/S0039-128X(98)00114-7 

-Park J, Lee H, Lee JJ, et al. Endocrine Disrupting Chemicals and Premenstrual Syndrome in Female College Students in East Asia: A Multi-Country Study. Int J Womens Health. 2022;14:167. doi:10.2147/IJWH.S349172

-Anway MD, Skinner MK. Epigenetic Transgenerational Actions of Endocrine Disruptors. Published online 2006. doi:10.1210/en.2005-1058

-Grindler NM, Allsworth JE, Macones GA, Kannan K, Roehl KA, Cooper AR. Persistent organic pollutants and early menopause in U.S. women. PLoS One. 2015;10(1). doi:10.1371/journal.pone.0116057 

-Rozati R, Reddy PP, Reddanna P, Mujtaba R. Role of environmental estrogens in the deterioration of male factor fertility. 

-Indah Noviyanti N, Mappaware NA, Ahmad M. The effect of estrogen hormone on premenstrual syndrome (PMS) occurrences in teenage girls at Pesantren Darul Arqam Makassar. Published online 2021. doi:10.1016/j.gaceta.2021.10.103 

-Cobellis L, Colacurci N, Trabucco E, Carpentiero C, Grumetto L. Measurement of bisphenol A and bisphenol B levels in human blood sera from healthy and endometriotic women. Biomedical -Chromatography. 2009;23(11):1186-1190. doi:10.1002/BMC.1241 

-Fernandez S V, Russo J. Estrogen and Xenoestrogens in Breast Cancer. doi:10.1177/0192623309354108 

-Darbre PD, Harvey PW. Parabens can enable hallmarks and characteristics of cancer in human breast epithelial cells: a review of the literature with reference to new exposure data and regulatory status. Journal of Applied Toxicology. 2014;34(9):925-938. doi:10.1002/JAT.3027 

-Krishnan A V., Stathis P, Permuth SF, Tokes L, Feldman D. Bisphenol-A: an estrogenic substance is released from polycarbonate flasks during autoclaving. Endocrinology. 1993;132(6):2279-2286. doi:10.1210/ENDO.132.6.8504731 

-Bittner GD, Yang CZ, Stoner MA. Estrogenic chemicals often leach from BPA-free plastic products that are replacements for BPA-containing polycarbonate products. Environ Health. 2014;13(1):1-15. doi:10.1186/1476-069X-13-41/FIGURES/6 

-Molina-Molina JM, Jiménez-Díaz I, Fernández MF, et al. Determination of bisphenol A and bisphenol S concentrations and assessment of estrogen- and anti-androgen-like activities in thermal paper receipts from Brazil, France, and Spain. Environ Res. 2019;170:406-415. doi:10.1016/J.ENVRES.2018.12.046 

-Ehrlich S, Calafat AM, Humblet O, Smith T, Hauser R. Handling of Thermal Receipts as a Source of Exposure to Bisphenol A HHS Public Access. JAMA. 2014;311(8):859-860. doi:10.1001/jama.2013.283735 

-Bretveld RW, Thomas CM, Scheepers PT, Zielhuis GA, Roeleveld N. Pesticide exposure: the hormonal function of the female reproductive system disrupted? Reproductive Biology and Endocrinology. 2006;4:30. doi:10.1186/1477-7827-4-30 

-Cho H-J, Yoon I-S. Pharmacokinetic Interactions of Herbs with Cytochrome P450 and P-Glycoprotein. Published online 2015. doi:10.1155/2015/736431 

-Reed GA, Peterson KS, Smith HJ, et al. A Phase I Study of Indole-3-Carbinol in Women: Tolerability and Effects. Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention. 2005;14(8):1953-1960. doi:10.1158/1055-9965.EPI-05-0121 

​